Co w przypadku, gdy zmarły nie pozostawił testamentu?

W przypadku osób zmarłych w NSW po 1 marca 2010 zastosowanie ma nowa formuła dziedziczenia ustawowego. Nowa formuła umacnia uprzywilejowaną pozycje małżonka a także wprowadza regulacje w przypadku wielu małżonków oraz parterów de facto* (konkubentów). Głowne zmiany:

  • zlikwidowano różnice między rodzeństwem rodzonym i przyrodnim;
  • kuzynostwo w pierwszej linii może dziedziczyć w przypadku, gdy brak małżonka, dzieci, rodzeństwa i rodziców;
  • rozszerzono krąg uprawnionych do składania wniosku o udział w spadku, gdy zmarły nie pozostawił rodziny;
  • wprowadzono wymóg, że spadkobierca musi przeżyć spadkodawcę o co najmniej 30 dni;
  • oraz specjalne zapisy dotyczące rdzennych Australijczyków.

Jak wygląda sytuacja małżonka (partnera de facto*), gdy zmarły nie pozostawił testamentu?

*Definicja partnerstwa de facto w NSW na użytek prawa spadkowego:

Związkiem de facto nazywa się związek osoby pozostawiającej testament z inną osobą, który jest zarejestrowany urzędowo w znaczeniu określonym przez Relationships Register Act 2010 oraz:

  • Który trwa nieprzerwanie przez okres co najmniej 2 lat lub
  • Jego skutkiem są narodziny dziecka

Związek de facto może dotyczyć również relacji między osobami tej samej płci oraz osób mieszkających w różnych stanach, jeśli jest to relacja zarejestrowana. Najogólniej rzecz ujmując osoba w relacji de facto to osoba, która tworzy parę z drugą osobą poprzez wspólne mieszkanie, nie jest z tą osobą związana małżeństwem ani spokrewniona.

Czynniki, które mają wpływ na to, czy związek uznaje się za związek de facto:

  • długość trwania związku,
  • charakter i zakres wspólnego mieszkania,
  • czy istnieje relacja seksualna między partnerami,
  • stopień finansowej zależności lub niezależności,
  • formy finansowego wsparcia między partnerami,
  • formy własności, użytkowania i nabycia mienia/nieruchomości,
  • stopień wspólnych zobowiązań,
  • opieka i wsparcie dla dzieci,
  • wykonywanie obowiązków domowych,
  • reputacja i publiczne aspekty związku.

Relacja de facto może istnieć nawet w przypadku, jeśli jedna z osób jest wciąż w związku małżeńskim lub zarejestrowanej relacji z osobą trzecią.


  • Jeżeli zmarły pozostawi małżonka/partnera de facto bez dzieci – całość majątku dziedziczy małżonek/partner de facto
  • Jeżeli zmarły pozostawi małżonka/partnera de facto i dzieci, gdzie wszystkie dzieci są wspólne – całość dziedziczy małżonek/ partner de facto
  • Jeżeli zmarły pozostawi małżonka/partnera de facto i dzieci, przy czym dzieci nie są dziećmi małżonka/partnera de facto – małżonek/partner de facto dziedziczy w następujący sposób:
  • Rzeczy osobiste zmarłego
  • Ustawowe zabezpieczenie ($350,000)
  • ½ pozostałego majątku

Gdy więcej niż jeden małżonek lub de facto partner – dziedziczą w częściach równych. Zasady te nie dotyczą byłych małżonków/partnerów de facto.

Gdy nie ma małżonków, dziedziczą krewni w następującej kolejności:

  1. Dzieci
  2. Rodzice
  3. Rodzeństwo
  4. Dziadkowie
  5. Wujostwo
  6. Kuzyni w pierwszym stopniu pokrewieństwa

Każda z kategorii musi być wyczerpana (lub jej brak), aby do dziedziczenia przystąpili krewni z następnej kategorii.

Co w przypadku, gdy zmarły nie ma małżonka/partnera de facto?

    • Jeżeli nie ma małżonków, dzieci dziedziczą w częściach równych.
    • Jeżeli spadkobierca nie dożyje otwarcia spadku, jego część majątku dziedziczą jego potomkowie.
    • Jeżeli brak krewnych do dziedziczenia wówczas majątek przechodzi na własność Stanu (Crown).

W naszym następnym artykule dowiedzą się Państwo gdzie najlepiej przechowywać swój testament, kim jest wykonawca testamentu oraz czy i kiedy możemy zmienić zapis testamentu.

W NSW istnieje dowolność, jeśli chodzi o osoby, którym możemy zapisać nasz majątek. Należy jednak pamiętać, że spadkodawca ma obowiązek zabezpieczyć w pierwszej kolejności potrzeby małżonków, konkubentów oraz dzieci (a także osób zależnych majątkowo). W przeciwnym razie osoby te mają prawo wystąpić do sądu z roszczeniem spadkowym (Family Provision Claim). Do grona potencjalnie uprawnionych należą również byli małżonkowie oraz partnerzy de-facto, czyli byli konkubenci i konkubiny.

Kto Może złożyć roszczenie testamentowe (Family Provision Claim):

  • Mąż, żona
  • De-facto partner (pod warunkiem, że była to osoba mieszkająca ze zmarłym w gospodarstwie domowym)
  • Dzieci
  • Były mąż, była żona, byli de facto partnerzy(!)
  • Osoby, częściowo lub w pełni zależne majątkowo od zmarłego
  • Wnuczkowie, będący członkami gospodarstwa domowego zmarłego
  • Osoby, z którymi zmarły był w bliskiej relacji w czasie śmierci

Lista osób potencjalnie uprawnionych do złożenia roszczenia spadkowego jest bardzo długa. Przy sporządzaniu testamentu należy bardzo dokładnie zastanowić się, kto po naszej śmierci może złożyć takie roszczenie. Odpowiednie zapisy w testamencie mogą w dużej mierze zmniejszyć ryzyko takich roszczeń a przez to zapobiec długotrwałym i kosztownym konfliktom.

Co w przypadku, gdy zmarły nie pozostawił testamentu?

W przypadku osób zmarłych w NSW po 1 marca 2010 zastosowanie ma nowa formuła dziedziczenia ustawowego. Nowa formuła umacnia uprzywilejowaną pozycje małżonka a także wprowadza regulacje w przypadku wielu małżonków oraz parterów de facto* (konkubentów). Głowne zmiany:

  • zlikwidowano różnice między rodzeństwem rodzonym i przyrodnim;
  • kuzynostwo w pierwszej linii może dziedziczyć w przypadku, gdy brak małżonka, dzieci, rodzeństwa i rodziców;
  • rozszerzono krąg uprawnionych do składania wniosku o udział w spadku, gdy zmarły nie pozostawił rodziny;
  • wprowadzono wymóg, że spadkobierca musi przeżyć spadkodawcę o co najmniej 30 dni;
  • oraz specjalne zapisy dotyczące rdzennych Australijczyków.

W naszym następnym artykule dowiedzą się Państwo więcej na temat dziedziczenia ustawowego (bez testamentów), do czego uprawnia ono współmałżonków oraz co się dzieje z majątkiem, gdy zmarły nie miał małżonka.

  • Co oznacza termin Vicarious Liability?
  • Kto ponosi odpowiedzialność za zaniedbania w pracy?
  • Jak można się bronić?
  • Jakie znaczenie mają klauzule zabezpieczające przedsiębiorcę?
  • Jakie są rodzaje odszkodowań?

Odpowiedzi na te i więcej pytań uzyskasz po przesłuchaniu naszej audycji nagranej przez radio SBS, do której link udostepniamy poniżej.

Jeśli zależy nam by pieniądze i mienie, które po sobie pozostawimy trafiły w ręce osób zgodnie z naszym życzeniem, lub chcemy uniknąć niedomówień, podziału rodziny i kłótni o majątek, odpowiedź na to pytanie brzmi: TAK. Szczególnie ważne jest sporządzenie testamentu w przypadkach, gdy:

  • spisujący testament ma na swoim koncie więcej niż jedno małżeństwo lub
  • testament dotyczy dzieci nieślubnych, nie wychowujących się z rodzicem spisującym testament

Łatwo w takich sytuacjach o nieporozumienie, szczególnie kiedy komunikacja między członkami rodziny jest utrudniona lub jej nie ma.

Czy wiesz, że…

byli małżonkowie mogą ubiegać się o udział w spadku nawet wiele lat po rozwodzie? Czy wiesz, że osoby zamieszkujące we wspólnym gospodarstwie domowym, takie jak aktualny partner de facto, wnuczek a nawet bliski opiekun, mogą starać się o udział w spadku? Również byli partnerzy de facto zaliczają się do osób uprawnionych do dziedziczenia.

Testament można spisać samodzielnie, jednak istnieje ryzyko, że spadkodawca niewłaściwie wyrazi swoją intencję lub jego intencja będzie niejednoznaczna. Aby uniknąć nieścisłości, wieloznaczności i problemów z interpretacją, warto skorzystać ze wsparcia profesjonalistów zajmujących się tą dziedziną prawa. Nieodpowiednie sformułowanie intencji może skutkować na przykład tym, że spadkobiercy będą musieli zapłacić większy podatek lub wystąpią między nimi konflikty, które będą się ciągnąć latami i kosztować dziesiątki a czasem setki tysięcy dolarów. Koszty pomyłki, nieścisłości, pominięcia testamentowego mogą znacznie uszczuplić wartość masy spadkowej i prowadzić do skomplikowanych i trudnych spraw sądowych.

Prawo spadkowe w Australii jest skomplikowane. Szczególną uwagę należy również poświecić testamentom, które mają odnieść skutek prawny w Polsce lub innym kraju. Ważnym jest, aby przy sporządzaniu testamentu zasięgnąć opinii prawnika i/lub skorzystać z pomocy osoby znającej się na przepisach dotyczących przyznawania spadków i dziedziczenia, tak byśmy mieli pewność, że nasz majątek trafi w ręce tych, którym chcielibyśmy coś po sobie zostawić.

Warunki formalne w NSW do sporządzenia ważnego testamentu to:

• Forma pisemna
• Podpis spadkodawcy
• Obecność co najmniej dwóch świadków, którzy również składają swoje podpisy na dokumencie

W następnym z tego cyklu artykule, znajdą Państwo odpowiedź na pytanie, co w przypadku, gdy dokument nie spełnia warunków formalnych, by być uznanym za ważnych testament. Zapraszamy do śledzenia naszego bloga i strony na facebook.

Jakie są rodzaje wiz rodzinnych? Jaka jest różnica między statusem stałego rezydenta a obywatelem Australii? Jakich członków rodziny możemy sprowadzić do Australii w zależności od posiadanego statusu? Odpowiedzi znajdziecie w kolejnej rozmowie Rafała z radiem SBS, dostępnej po kliknięciu poniżej:

W udostępnionym dzisiaj nagraniu znajdą Państwo odpowiedzi między innymi na następujące pytania:

  • Jak zachować się w trakcie wypadku?
  • Co, jeśli na miejscu wypadku nie ma policji?
  • Kiedy należy zadzwonić po policję?
  • Co, jeśli sprawca wypadku nie chce podać swoich danych osobowych i zamierza uciec z miejsca wypadku?
  • Dlaczego dobrze poinformować naszego ubezpieczyciela nawet jeśli nie jesteśmy sprawcą wypadku?
  • Co, jeśli nie mamy ubezpieczenia?

Jeśli uczestniczyli Państwo w wypadku lub kolizji, Państwa zdrowie po tym wydarzeniu zaczęło szwankować, mimo że bezpośrednio po wydarzeniu nie odczuwali Państwo żadnych urazów, zachęcamy do skorzystania z bezpłatnej porady, na podstawie której będziemy mogli ocenić, czy mogą Państwo starać się o odszkodowanie. Na spotkanie z Rafałem można umówić się dzwoniąc pod numer 02 9211 9336.

Dowiedz się więcej o klasyfikacji wypadków samochodowych. Odpowiadamy, czym jest odpowiedzialność karna i odpowiedzialność cywilna oraz jakie są rodzaje ubezpieczeń. Jak zachować się, gdy sprawca ucieka z miejsca wypadku? Kim jest nominal defendant, kiedy sprawca wypadku nie ma ubezpieczenia?